ในบทความนี้จะเป็นการสรุปย่อ เฉพาะส่วนที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยฉบับปัจจุบัน เพื่อการสอบรับราชการครู สอบผู้บริหารสถานศึกษา เพราะมีโอกาสถามในส่วนของการศึกษามากกว่าส่วนอื่นของรัฐธรรมนูญฯ จำเป็นต้องรู้และไม่ควรพลาด
รัฐของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
หมวด 4 หน้าที่ของปวงชนชาวไทย มาตรา 50
บุคคลมีหน้าที่ ดังต่อไปนี้ ….ในส่วนข้อที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาคือ (4) เข้ารับการศึกษาอบรมในการศึกษาภาคบังคับ
ซึ่งหมายถึงการบังคับให้เด็กทุกคนต้องมีหน้าที่เข้ารับการศึกษาอบรมตามการศึกษาภาคบังคับและขณะเดียวกันบิดามารดา หรือผู้ปกครองย่อมต้องมีหน้าที่พาเด็กไปเข้ารับการศึกษาอบรม
รัฐของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
หมวด 5 หน้าที่ของรัฐ มาตรา 54
1.การศึกษาสำหรับเด็กทุกคน
=> รัฐต้องดำเนินการให้เด็กทุกคน ได้รับการศึกษาเป็นเวลาสิบสองปี ตั้งแต่ก่อนวัยเรียนจนจบการศึกษาภาคบังคับอย่างมีคุณภาพโดยไม่เก็บค่าใช้จ่าย
2.การศึกษาสำหรับเด็กเล็ก
=> รัฐต้องดำเนินการให้เด็กเล็กได้รับการดูแลและพัฒนาก่อนเข้ารับการศึกษา(การศึกษาภาคบังคับ)
– เพื่อพัฒนาร่างกาย จิตใจ วินัย อารมณ์ สังคมและสติปัญญาให้สมกับวัย
– โดยส่งเสริมและสนับสนุนให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและภาคเอกชนเข้ามีส่วนร่วมในการดำเนินการด้วย
3.การศึกษาสำหรับประชาชน
=> รัฐต้องดำเนินการให้ประชาชนได้รับการศึกษาตามความต้องการในระบบต่าง ๆ รวมทั้งส่งเสริมให้มีการเรียนรู้ตลอดชีวิต และจัดให้มีการร่วมมือกันระหว่างรัฐ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และภาคเอกชนในการจัดการศึกษาทุกระดับ โดยรัฐมีหน้าที่ดำเนินการกำกับ ส่งเสริม และสนับสนุนให้การจัดการศึกษาดังกล่าวมีคุณภาพและได้มาตรฐานสากล ทั้งนี้ ตามกฎหมายว่าด้วยการศึกษาแห่งชาติซึ่งอย่างน้อยต้องมีบทบัญญัติเกี่ยวกับการจัดทำแผนการศึกษาแห่งชาติและการดำเนินการและตรวจสอบการดำเนินการให้เป็นไปตามแผนการศึกษาแห่งชาติด้วย
4.จุดมุ่งหมายของการศึกษาตามรัฐธรรมนูญ
=> การศึกษาทั้งปวงต้องมุ่งพัฒนาผู้เรียนให้เป็นคนดี มีวินัย ภูมิใจในชาติ สามารถเชี่ยวชาญได้ตามความถนัดของตน และมีความรับผิดชอบต่อครอบครัว ชุมชนสังคม และประเทศชาติ
5.การสนับสนุนทางการศึกษาตามรัฐธรรมนูญ
=> ในการดำเนินการให้เด็กเล็กได้รับการดูแลและพัฒนา หรือให้ประชาชนได้รับการศึกษา
– รัฐต้องดำเนินการให้ผู้ขาดแคลนทุนทรัพย์ได้รับการสนับสนุนค่าใช้จ่ายในการศึกษาตามความถนัดของตน
6.กองทุนเพื่อการศึกษาตามรัฐธรรมนูญ
=> ให้จัดตั้งกองทุนเพื่อใช้ในการช่วยเหลือผู้ขาดแคลนทุนทรัพย์
– เพื่อลดความเหลื่อมล้ำในการศึกษาและเพื่อเสริมสร้างและพัฒนาคุณภาพและประสิทธิภาพครูโดยให้รัฐจัดสรรงบประมาณให้แก่กองทุน หรือใช้มาตรการหรือกลไกทางภาษีรวมทั้งการให้ผู้บริจาคทรัพย์สินเข้ากองทุนได้รับประโยชน์ในการลดหย่อนภาษีด้วย ทั้งนี้ตามที่กฎหมายบัญญัติ ซึ่งกฎหมายดังกล่าวอย่างน้อยต้องกำหนดให้การบริหารจัดการกองทุนเป็นอิสระและกำหนดให้มีการใช้จ่ายเงินกองทุนเพื่อบรรลุวัตถุประสงค์ดังกล่าว
รัฐของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
หมวด 16 การปฏิรูปประเทศ
มาตรา 258 ให้ดำเนินการปฏิรูปประเทศอย่างน้อยในด้านต่าง ๆ ให้เกิดผล ดังต่อไปนี้ …
จ. ด้านการศึกษา
(1) ให้สามารถเริ่มดำเนินการให้เด็กเล็กได้รับการดูแลและพัฒนาก่อนเข้ารับการศึกษาตามมาตรา 54 วรรคสอง เพื่อให้เด็กเล็กได้รับการพัฒนาร่างกาย จิตใจ วินัย อารมณ์ สังคม และสติปัญญาให้สมกับวัย โดยไม่เก็บค่าใช้จ่าย
(2) ให้ดำเนินการตรากฎหมายเพื่อจัดตั้งกองทุนตามมาตรา 54 วรรคหก ให้แล้วเสร็จภายในหนึ่งปีนับแต่วันประกาศใช้รัฐธรรมนูญนี้
(3) ให้มีกลไกและระบบการผลิต คัดกรอง และพัฒนาผู้ประกอบวิชาชีพครูและอาจารย์ให้ได้ผู้มีจิตวิญญาณของความเป็นครู มีความรู้ความสามารถอย่างแท้จริง ได้รับค่าตอบแทนที่เหมาะสมกับความสามารถและประสิทธิภาพในการสอน รวมทั้งมีกลไกสร้างระบบคุณธรรมในการบริหารงานบุคคลของผู้ประกอบวิชาชีพครู
(4) ปรับปรุงการจัดการเรียนการสอนทุกระดับเพื่อให้ผู้เรียนสามารถเรียนได้ตามความถนัด และปรับปรุงโครงสร้างของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อบรรลุเป้าหมายดังกล่าว โดยสอดคล้องกันทั้งในระดับชาติ และระดับพื้นที่
คำอธิบายประกอบ รัฐธรรมนูญ ใน จ. ด้านการศึกษา มีดังนี้
1) การปฏิรูปด้านการศึกษา เป็นการดำเนินการให้เด็กเล็กได้รับการดูแลและพัฒนา และ
กำหนดกลไกและระบบการผลิต คัดกรองและพัฒนาผู้ประกอบวิชาชีพครูและอาจารย์ รวมถึงปรับปรุงการ
จัดการเรียนการสอนในทุกระดับ
2) วัตถุประสงค์ของการปฏิรูปด้านการศึกษาเพื่อให้มีการปฏิรูปอย่างเป็นรูปธรรม เกิดผลสัมฤทธิ์ตามที่บัญญัติไว้ในมาตรา 45 ของรัฐธรรมนูญนี้ โดยกำหนดให้มีการจัดตั้งกองทุนเพื่อการศึกษาการปรับโครงสร้างการศึกษา และการพัฒนาผู้ประกอบวิชาชีพครูและอาจารย์ให้มีประสิทธิภาพ รวมทั้งยังกำหนดให้มีการตรากฎหมายจัดตั้งกองทุนช่วยเหลือการศึกษาให้แล้วเสร็จภายใน 1 ปี
3) ควรมีการปฏิรูประบบคัดกรองผู้ประกอบวิชาชีพครู เนื่องจากมีการใช้บุคลากรทางการศึกษาที่ไม่เหมาะสมกับความรู้ความสามารถของครู ตัวอย่างเช่น ครูที่ได้รับทุนการศึกษาไปศึกษาต่อต่างประเทศ เมื่อสำเร็จการศึกษากลับได้รับการบรรจุและแต่งตั้งให้ทำการสอนในสถานศึกษาที่ไม่สอดคล้องกับความรู้ความสามารถที่ศึกษามา เป็นต้น
ทั้งนี้ ในการปฏิรูปการศึกษา กำหนดให้คณะรัฐมนตรีแต่งตั้งคณะกรรมการภายในหกสิบวันนับแต่วันประกาศใช้รัฐธรรมนูญนี้ เพื่อดำเนินการศึกษาและจัดทำข้อเสนอแนะและร่างกฎหมายที่เกี่ยวข้องในการดำเนินการให้บรรลุเป้าหมายเพื่อเสนอคณะรัฐมนตรีภายในสองปีนับแต่วันที่ได้รับการแต่งตั้ง
มาตรา 261 ในการปฏิรูปตามมาตรา 258 จ. ด้านการศึกษา
ให้มีคณะกรรมการที่มีความเป็นอิสระคณะหนึ่งที่คณะรัฐมนตรีแต่งตั้งดำเนินการศึกษาและจัดทำข้อเสนอแนะและร่างกฎหมายที่เกี่ยวข้องในการดำเนินการให้บรรลุเป้าหมายเพื่อเสนอคณะรัฐมนตรีดำเนินการต่อไป
บทสรุป ประเด็นเหล่านี้จากรัฐของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย หมวด 5 หน้าที่ของรัฐ มาตรา 45 มีโอกาสเป็นประเด็นข้อสอบได้ในการสอบสนามหน้า จึงควรอ่านให้ละเอียดและนำความรู้เหล่านี้ไปตอบคำถามจะช่วยให้เราทำข้อสอบได้ ด้วยความปรารถนาดีจาก บ้านของครู MR.KRON
